چاهک آسانسور یکی از پایین‌ترین قسمت‌های چاه آسانسور است. چاله هم برای این کاربرد دارد که کف کابین آسانسور باید با کف پایین‌ترین ایستگاه در یک سطح قرار گیرد. بنابراین فضایی لازم است تا در زمان‌های اضطراری کابین بتواند روی ضربه‌گیر بنشیند و از طرفی یوک کابین و قسمت‌های دیگر نیاز به فضایی دارند و سرویسکاران هم برای سرویس در زیر کابین به فضایی امن احتیاج دارند.
ما در مطلب امروز قصد داریم شما را با اصول و نحوه اجرای چاهک آسانسور در فونداسیون آشنا کنیم؛ پس با ما همراه باشید. برای تعمیر آسانسور باید مراقب بود که قبل از شروع تعمیرات به اجرای اولیه فوندانسیون چاهک توجه کنید.
عمق چاله آسانسور و ارتفاع آن
اجرای چاهک آسانسور در فونداسیون باید در اندازه‌ای باشد تا کابین و متعلقات آن بتواند در آن فضا جای بگیرد. ابعاد چاهک آسانسور یا پیت آسانسور یکی از موارد مهمی است که در هنگام طراحی و اجرا باید مورد توجه باشد. تعیین ابعاد چاهک‌هایی که کابین آنها به شکل مستطیل است از لحاظ تعیین عرض، ارتفاع و عمق چاهک از اهمیت زیادی برخوردار است. ما در این قسمت به بررسی آنها می‌پردازیم.
ارتفاع چاهک آسانسور
ارتفاع چاهک آسانسور به قسمت کف چاهک تا تراز کف اولین ایستگاه آسانسور گفته میشود. اولین ایستگاه به پایین‌ترین توقف یا درب آسانسور مربوط میشود. ارتفاع آن باید بر اساس ضوابط و کدهای استاندارد آسانسور مشخص شود البته اندازه مشخصی تعیین نشده است ولی محدودیت‌هایی مشخص شده است که بر اساس آن نباید ارتفاع چاهک از حدود مشخص شده کمتر باشد. حداقل ارتفاع مشخص شده باید ۱و نیم متر بوده و اگر عمق چاهک از ۲.۵ متر بیشتر باشد باید یک درب ورودی کوچک برای چاهک نصب کرد و اگر امکان نصب درب ورودی نبود باید یک نردبان ثابت برای این منظور در نظر گرفت تا سرویسکار در صورت لزوم بتواند به آسانسور دست پیدا کند. ابعاد چاهک را باید بر اساس چاه آسانسور مشخص کرد به این ترتیب که ابعاد آن باید از هر طرف ۲۰ سانتیمتر بزرگ‌تر از کابین بوده و ابعاد اجرایی چاهک ۱۰ سانتیمتر بزرگ‌تر از ابعاد چاه باشد.
عرض و عمق چاهک آسانسور
چاهک از نمای بالا به شکل مستطیل است و دو ضلع مستطیل عرض و عمق آن محسوب میشود ضلعی که درب آسانسور قرار می‌گیرد عرض چاهک و ضلع قائم آن عمق چاهک به شمار می‌رود. عمق چاهک به ابعاد کابین، نحوه اجرا وزنه تعادل و نوع درب ها مربوط میشود. عرض و عمق چاهک باید طوری باشد که با ارتفاع چاهک هماهنگ بوده و متناسب با شرایط استاندارد باشد.
نکات مهم در مورد چاهک آسانسور
نکات مهم در مورد چاهک آسانسوراز آنجایی که انطباق اجرای چاهک آسانسور در فونداسیون با الزامات استاندارد آسانسور از اهمیت زیادی برخوردار است در این قسمت به نکاتی که در طراحی چاهک آسانسور اهمیت دارد می‌پردازیم؛ چرا که بی‌شک طراحی چاهک استاندارد در عملکرد و ایمنی آسانسور و ایمنی افراد استفاده کننده و سرویسکاران تاثیر بسزائی دارد. نکات مهم در مورد چاهک عبارتند از:
تراز بودن کف چاهک
یکی از نکات مهم تراز بودن کف چاله است به این معنی که کف چاله باید کاملا صاف و همتراز باشد و باید تمهیداتی برای تخلیه و خروج آب از کف چاهک اندیشید؛ چرا که چاهک باید در مقابل نفوذ آب به خوبی عایق‌بندی شود.
درب چاهک
اگر ارتفاع چاهک آسانسور بیشتر از ۲۵۰ سانتیمتر باشد، باید درب جداگانه‌ای را برای ورود به چاهک در نظر بگیریم. اگر امکان نصب این درب در طرح ساختمان وجود نداشته باشد، باید چاره دیگری اندیشید مثلا از یک وسیله همیشگی مانند نردبان ثابت یا پلکان در چاهک استفاده کرد. باید با این وسیله بتوان به چاهک از پایین ترین ایستگاه آسانسور وارد شد. استفاده از این وسیله باید آسان بوده و از لحاظ ایمنی مشکلی نداشته باشد. این وسیله نباید در راستای حرکت بخش‌های متحرک آسانسور باشد.
ابعاد استاندارد چاله
وقتی که کابین کاملا روی بافر چاه بنشیند باید در داخل چاهک فضای کافی وجود داشته باشد. این فضا باید به صورت مکعبی به اندازه ۱۰۰۰ در ۶۰۰ در ۵۰۰ میلیمتر باشد و بتواند در داخل چاهک قرار گیرد. همچنین باید بین کف چاهک و پایین ترین بخش کابین حداقل ۵۰۰ میلیمتر فاصله عمودی وجود باشد. این فاصله می‌تواند تحت شرایطی به ۱۰۰ میلیمتر هم کاهش پیدا کند.
بین بالاترین قسمت وسایل نصب شده در کف چاهک و پایین‌ترین قسمت کابین هم فاصله وجود دارد که این فاصله باید حداقل ۳۰۰ میلیمتر باشد. در آسانسورهای هیدرولیک این فاصله باید حداقل ۵۰۰ میلیمتر باشد.
وسایل الزامی که در چاهک آسانسور وجود دارد
برای اجرای چاهک آسانسور در فونداسیون لازم است یک وسیله متوقف کننده آسانسور مانند یک شاسی توقف اضطراری در چاهک وجود داشته باشد. این وسیله متوقف کننده باید در محلی قرار داده شود که امکان دسترسی سریع و راحت از کف چاهک و از محل بازشوی درب چاهک را فراهم کند. یکی دیگر از وسایل ضروری که باید در داخل چاهک باشد یک پریز برق است.
وجود این پریز برق برای استفاده سرویسکار از تجهیزات و وسایل برقی داخل چاهک لازم است. یکی دیگر از وسایل الزامی در چاهک آسانسور وجود یک کلید روشنایی در داخل چاهک است تا بتوان به چاهک دسترسی پیدا کرد.
جهت دریافت خدمات و مشاوره در خصوص نیازمندی خود، با شماره‌های مقابل تماس بگیرید.
طراحی ستون ها و فونداسیون اطراف چاله
در زمان طراحی ستون‌ها و اجرای چاهک آسانسور در فونداسیون باید به نکاتی توجه شود. مثلا ابعاد چاهک باید برابر با چاه آسانسور باشد یا فونداسیون پایه ستون‌های اطراف چاه آسانسور لازم است پایین‌تر از ارتفاع تمام شده چاهک قرار داده شوند و فونداسیون و شناژ نباید جایی در فضای داخلی چاهک را بگیرد. در این قسمت به مواردی که به اجرای چاهک آسانسور در فونداسیون مربوط میشود می‌پردازیم که عبارتند از:
چاهک آسانسور معلق
چاهک معلق در شرایطی مورد استفاده قرار می‌گیرد که امکان دسترسی به زیر چاه آسانسور وجود داشته باشد و زیر چاهک آسانسور فضای خالی موجود باشد. در این چاهک، سازه کف چاهک باید به قدری تقویت شود که کف آن حداقل بتواند ۵۰۰۰ نیوتن بر متر مربع مقاومت داشته باشد و چاه‌ها و وزنه تعادل باید به کمک ترمز ایمنی مجزا تجهیز شوند. اگر امکانش فراهم نبود باید از یک ستون با استحکام بالا در امتداد مرکز وزنه تعادل از کف چاهک تا زمین کمک گرفت.
چاهک در چاه آسانسور مشترک
اگر دو یا چند آسانسور در کنار همدیگر نصب شوند می‌توانند از چاه آسانسور مشترک استفاده کنند. در این چاه آسانسور مشترک باید چاهک‌ها با روش مناسبی از کف تا ارتفاع ۲.۵ متر از هم جدا شده و از هم فاصله داشته باشند تا بتوان به راحتی و با امنیت کامل از طریق هر ورودی به چاهک مورد نظر رفت‌وآمد کرد و اگر فاصله بین کناره سقف کابین و بخش متحرک آسانسور روبرو کمتر از ۳۰ سانتیمتر باشد باید از جداکننده‌ای در چاه آسانسور استفاده کرد این جداسازی می‌تواند به وسیله دیواره یا فنس باشد.
عایق بندی چاهک
چاهک آسانسور باید در مقابل نفوذ رطوبت و آب به داخل به صورت مطلوبی عایق‌بندی شود و برای زهکشی چاره‌ای اندیشیده شود و تمهیدات خاصی برای جمع‌آوری آب چاه‌هایی که در مسیر آب‌های زیرزمینی قرار دارند در نظر گرفته شود.
نقشه اجرایی چاله آسانسور
آنچه که در طراحی و تعیین جزئیات فونداسیون چاهک آسانسور تاثیر دارد مربوط به نظر و محاسبات مهندسین سازه ساختمان میشود؛ چرا که انواع گوناگونی از فونداسیون می تواند برای چاهک آسانسور مورد استفاده قرار گیرد. نوع و نحوه اجرای چاهک آسانسور در فونداسیون با توجه به تحلیل بارهای سازه‌ای استاتیک و دینامیک آسانسور انجام میشود که عبارتند از:
مرحله اول: آماده سازی کف چاله
برای اجرای کف چاهک، معمولاً ۱۰ سانتیمتر بتن مگر، ۳۰ سانتیمتر آرماتوربندی و بتن ریزی را مد نظر قرار می‌دهند. برای این منظور ابتدا به اندازه مناسب و معمولا ۲۰۰ متر در زیر تراز کف چاهک گود می‌کنند تا بتوانند فضایی به اندازه ۱۶۰ سانتیمتر را ایجاد کنند پس از آن، بتن مگر و آرماتور بندی کف چاهک انجام میشود. با توجه به اینکه انواع آرماتور بندی می‌تواند برای این منظور کاربرد داشته باشد فونداسیون چاهک آسانسور می‌تواند به صورت متصل به فونداسیون یا جداگانه انجام میشود که این امر به جزییات طرح کل فونداسیون ساختمان و نظر مهندسین سازه بستگی دارد. اجرای چاه ارت هم در این مرحله انجام میشود. اگر این چاه پیش بینی نشده باشد می‌توان نزدیک آسانسور چاهی به عمق ۸.۳ متر حفر کرد و سپس نمک، ذغال، پتاسیم و میله مسی و صفحه مسی را طبق اصول در چاه قرار داد. یکی دیگر از موارد ضروری پیش بینی لوله مناسب برای تخلیه آب از کف چاهک است؛ چرا که محل نصب چاهک باید خشک و به دور از رطوبت باشد.
مرحله دوم: تهیه نقشه
اگر ساختمان در حال ساخت باشد و نتوان به ابعاد مورد نیاز چاهک دست پیدا کرد از نقشه زیر استفاده میشود:
- پلان تیپ طبقات که پارکینگ، زیر زمین، همکف و طبقات در محل نصب آسانسور را شامل میشود.
- اندازه چاهک آسانسور با مشخص کردن اندازه‌ها از کف چاله آسانسور تا زیر سقف موتورخانه تعیین میشود.
- پلان پشت بام ساختمان که به قسمت چاهک آسانسور برای بررسی تأسیسات و تجهیزات اطراف چاهک مربوط میشود.
مرحله سوم: بتون ریزی کف چاهک
در این مرحله طرح بتون ریزی با بتون مگر ۱۰ سانتیمتر و بتن آرمه کف و آرماتور بندی ۳۰ سانتیمتر اجرا میشود.
مرحله چهارم: آهن کشی چاهک آسانسور
این مرحله از اجرای چاهک آسانسور در فونداسیون شامل سازه فلزی در چاهک آسانسور است که برای قرار دادن براکت‌هایی که برای ریل‌های کابین و ریل‌های وزنه مورد استفاده قرار می‌گیرد توسط فروشنده ارائه میشود و عبارت است از:
- نقشه اجرایی آهن کشی چاهک
- لیست آهن آلات مورد نیاز
- نصب داربست فلزی مناسب برای آهن کشی
- اجرای آهن کشی زیر نظر نماینده فنی شرکت فروشنده یا دستگاه نظارت ساختمان
- اجرای ضد زنگ آهن آلات بعد از صادر شدن گواهی انجام کار آهن کشی
مرحله پنجم: دیوارکشی اطراف چاهک
سه طرف چاهک از کف تمام شده اولین توقف تا اتاقک موتورخانه روی پشت بام دیوارکشی میشود که به روش‌های زیر انجام میشود:
- ورق کشی: از ورق‌های فلزی یا پانل های گچی استفاده میشود.
- رابیتس بندی: با استفاده از تورهای فلزی مخصوص و اندود کاری روی آن انجام شود.
- آجر کشی: در این مرحله دیوار از طرف داخل چاهک بوسیله سیمان، خاک و گچ رنگ شده، اندود میشود.
مرحله ششم: ایجاد موتورخانه
موتورخانه باید بر اساس ابعاد و نقشه اجرایی فروشنده ایجاد شود که رعایت موارد زیر ضروری است:
- ارتفاع کف تمام شده آخرین توقف تا زیر سقف موتورخانه کمتر از ۶ متر نباشد.
- موتورخانه باید دربی با ۸۰ سانتیمتر عرض داشته باشد.
- موتورخانه باید پنجره تهویه داشته باشد.
- هواکش مناسب در موتورخانه نصب شود.
- قلاب فلزی در بالای چاهک آسانسور روی سقف موتورخانه با حداقل ۲۰۰۰ کیلوگرم وزن نصب شود.
- دمای موتورخانه مناسب باشد.
- کپسول آتش‌نشانی نصب شود.
- تابلو برق سه فاز مطابق مشخصات مورد تأیید شرکت فروشنده آسانسور در موتورخانه نصب شود.
- کابل کشی برق سه فاز تا موتورخانه برای نصب به تابلو برق سه فاز انجام شود.
- اگر دو آسانسور در کنار هم قرار دارند باید دریچه ای به ابعاد ۱۰۰ در ۸۰ سانتیمتر در سقف موتورخانه نصب گردد.
- زیر سقف چاهک آسانسور دوبله در اندازه‌های ۵۰۰ در ۶۰۰ سامتی‌متر دریچه‌ای نصب شود.
مرحله هفتم: دورچینی درب طبقات
بعد از نصب ریل و درب و کنترل نهایی که توسط عوامل فنی و تأیید آنها انجام میشود دیوار چینی دور درب‌ها با آجر یا بلوک یا پوشش‌های فلزی انجام میشود و پوشش آن نباید از لبه داخلی درها به سمت چاهک بیشتر باشد و باید همسطح لبه چهارچوب باشد.
مرحله هشتم: اجرای کابل کشی و نصب تابلو برق سه فاز
در این مرحله نصب کابل برق سه فاز از محل نصب كنتور تا موتورخانه آسانسور و سیم ارت انجام میشود. اگر فاصله كنتور تا محل نصب تابلو برق سه فاز از اندازه‌های استاندارد بیشتر باشد باید در اندازه كابل تغییر ایجاد شود.
تجهیزات لازم كه باید استفاده شود عبارتند از:
- سه فیوز25 A برای آسانسورهای 4و9 نفره
- سه فیوز 50 A برای آسانسورهای 8و13 نفره و باری
- كلید گردان 63 A
- سه چراغ سیگنال
- پریز و فیوز مینیاتوری برای روشنایی موتورخانه و روشنایی داخل چاهك و فن موتورخانه نصب شود.
- ترموستات برای تنظیم دمای موتورخانه و فن وجود داشته باشد.
مرحله نهم: بتون ریزی سقف چاهك
بعد از نصب درب و ریل و صدور تأییدیه عملیات توسط فروشنده آسانسور باید قالب گذاری آرماتوربندی و بتون ریزی انجام شود. برای محکم شدن بتون به ۱۵ روز زمان لازم است.
شرکت افرندپارس افتخار این را دارد که سفارشات خدمات آسانسور در تهران را از مشتریان دائمی خود دریافت کند و به بهترین شکل این خدمات را انجام دهد.
سخن پایانی
چاهک آسانسور یکی از قسمت‌هایی است که برای اجرا و نصب آسانسور نیاز است. ما در مطلب امروز سعی کردیم شما را با اجرای چاهک آسانسور در فونداسیون آشنا کنیم. اگر شما با سوال یا ابهامی در این زمینه روبرو شدید می‌توانید به وب‌سایت ما مراجعه کنید و با کارشناسان ما در میان بگذارید تا در اسرع وقت پاسخ دهند.